Mụn được gây nên bởi nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau liên quan đến môi trường, thời tiết, cơ thể. Mỗi nguyên nhân sẽ có những hoạt chất khác nhau giúp điều trị mụn một cách hiệu quả và tiết kiệm thời gian nhất. Sau đây là 8 hoạt chất phổ biến giúp khắc phục các tình trạng mụn.
8 HOẠT CHẤT TRỊ MỤN THƯỜNG GẶP
Benzoyl peroxide
Dành cho: mụn viêm sưng, mụn bọc
Benzoyl Peroxide (BP) được sử dụng trong rất nhiều sản phẩm trị mụn. Nó hoạt động bằng cách phá vỡ thành acid benzoic và oxy khi chạm vào da. Oxy giúp tiêu diệt vi khuẩn P.acnes, và acid benzoic đóng vai trò như một chất tẩy tế bào chết sâu, loạt bỏ da chết và bã nhờn bên trong lỗ chân lông.
Nồng độ benzoyl peroxide trong từng công thức là khác nhau, vì thế sẽ tốt hơn nếu bạn bắt đầu với những sản phẩm có nồng độ thấp thấp và từ từ tăng dần lên nếu tình trạng của bạn không khá hơn. Chúng có tác dụng khá mạnh nên bạn cần lưu ý đến nồng độ và cách sử dụng vì nếu lạm dụng, chúng có thể khiến da bạn hơi khó chịu và bị khô.
Benzoyl peroxide thường có trong các sản phẩm dạng gel và cream và là dược liệu chủ yếu cả trong những sản phẩm thuốc trị mụn tự do lẫn bán theo toa bác sĩ.
Salicylic Acid (BHA)
Dành cho: mụn đầu đen, mụn ẩn, sợi bã nhờn, da dầu mụn, lỗ chân lông lớn.
Salicylic acid sẽ giúp bạn đánh tan mụn bằng cách giảm sự tích tụ da chết trên mặt và tẩy tế bào chết đọng lại nơi các lỗ chân lông. Khả năng thấm sâu và làm sạch bên trong lỗ chân lông của salicylic acid khiến nó trở nên đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị mụn.
Lưu ý là khi sử dụng kem trị mụn có chứa BHA, bạn nên bắt đầu với nồng đồ thấp và liêu lượng sử dụng hợp lý để tránh tình trạng gây kích ứng da ,và đừng quên thoa kem chống nắng để bảo vệ cho da trước tác hại của tia UV từ ánh nắng mặt trời.
Alpha hydroxy acid (AHA)
AHA hoạt động bằng cách phá hủy mối liên kết giữa các tế bào, giúp da loại bỏ tế bào chết và để lộ các tế bào mới tươi sáng bên dưới. AHA tẩy da chết vừa phải và rất ổn định, lại còn dịu nhẹ hơn nhiều những hoạt chất khác, nó còn giúp điều trị mụn trứng cá, nếp nhăn và làm đều sắc tố da.
Tuy nhiên, khi sử dụng Alpha Hydroxy Acid thì không phải lúc nào cũng phát huy được hết các công dụng ở trên. Đôi khi bạn sẽ gặp phải các phản ứng phụ như châm chít và ngứa trên da. Một số trường hợp gây kích ứng nặng hơn có thể gây khô da, mẩn đỏ và nổi mụn li ti. Nếu bị trường hợp này thì bạn cần phải kết hợp thêm serum hoặc kem dưỡng ẩm cho da ở các bước sau.
Lưu huỳnh (Sulfur)
Lưu huỳnh giúp các tế bào của chúng ta sử dụng oxy hiệu quả, mang lại sức mạnh cho tóc và thậm chí là một phần của DNA. Sulfur được trọng dụng trong nhóm thành phần trị mụn bởi các công dụng như tẩy tế bào chết, làm mềm và làm mỏng lớp biểu bì, ngăn chặn lỗ chân lông bị tắc nghẽn và giúp làm sạch mụn; tiêu diệt những loại vi khuẩn nấm men gây ra các tổn thương giống như mụn trứng cá. Ngoài ra hoạt chất này còn giúp giảm bã nhờn, hấp thụ dầu nhờn, làm khô các tế bào da chết, giúp lỗ chân lông của bạn thông thoáng hơn.
Bởi vì lưu huỳnh có chứa các đặc tính hóa học mạnh nên có thể gây kích ứng da quá mức như đỏ, sưng, ngứa và bong tróc. Vấn đề này là do nó có khả năng đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng của tế bào da. Nếu bị bạn thường bị phát ban, cháy nắng, lưu huỳnh có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề này.
Adapalene
Adapalene là hoạt chất có chứa trong thuốc dạng bôi Differin được sử dụng để điều trị mụn. Nồng độ hoạt chất này được điều chế tùy theo sản phẩm nhưng ở mức 0.1% hoặc 0.3% để mang lại công dụng và đảm bảo an toàn cho làn da. Nói về công dụng trị mụn của Adapalene thì đây là hoạt chất thuộc nhóm Retinoid thế hệ 3, sở hữu đặc điểm kháng viêm vượt trội. Nó phát huy công dụng tương tự như Tretinoin.
Nếu lần đầu sử dụng sản phẩm, bạn có thể bôi lên da với tần suất 2 – 3 lần/tuần. Sau khi làn da đã làm quen với Adapalene, bạn có thể sử dụng vào mỗi tối để giúp trị mụn hiệu quả và nhanh chóng hơn. Phản ứng trong vài tuần đầu khi bôi Adapalene có thể diễn ra tình trạng mụn trứng cá nặng hơn do tác động của thuốc đẩy mụn ẩn lên bề mặt. Sử dụng từ 8 đến 12 tuần, bạn có thể thấy sự thay đổi của làn da.
Tác dụng phụ có thể bắt gặp khi sử dụng thuốc bôi adapalene trong 4 tuần đầu là da khô, đỏ, hoặc có thể có vảy. Nếu những tác dụng phụ này trở nặng hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Azelaic Acid
Azelaic Acid thường được dùng trong việc điều trị mụn trứng cá viêm và không viêm, thâm nám, đốm nâu, đỏ da (rosacea),… Hoạt chất này có đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn và bình thường hóa quá trình sừng hóa ở da. Nó hoạt động bằng cách tiêu diệt các vi khuẩn gây mụn làm nhiễm trùng lỗ chân lông da. Sử dụng Azelaic Acid còn có công dụng thần kỳ trong việc làm mờ những vết nám, tàn nhang, đốm nâu trên da gây ra bởi sẹo mụn, nhờ vào cơ chế phá vỡ các cấu trúc sắc tố đậm màu. Việc sử dụng 20% Azelaic Acid sẽ mang lại hiệu quả tương đương với 2-4% hydroquinone – một chất làm trắng da khá phổ biến.
Azelaic Acid có thể sẽ gây ra những thay đổi về màu da của bạn, đặc biệt là nếu bạn có nước da sậm màu nên sử dụng sản phẩm chứa Azelaic Acid có nồng độ từ thấp đến cao để da từ từ thích ứng với sản phẩm và hạn chế kích ứng trên da.
Vitamin C
Vitamin C với việc chứa rất nhiều chất chống oxy hóa có thể bảo vệ da khỏi các tác động xấu của môi trường. Nó có thể tổng hợp các collagen và tái tạo làn da có thể khỏe mạnh hơn. Đồng thời, nó cũng khiến cho các vết thương lành lại nhanh chóng hơn. Bên cạnh dos, sử dụng vitamin C cũng có thể hạn chế được các tình trạng nám hay sạm đốm da do ánh nắng mặt trời gây nên hoặc vi khuẩn. Không chỉ hỗ trợ trị thâm mụn mà vitamin C còn có thể làm giảm viêm nhất là các tình trạng mụn viêm, mụn trứng cá.
Thời điểm thích hợp nhất để bạn bôi vitamin C lên da đó chính là lúc da bị mụn nhẹ, mụn thâm sạm, da khỏe mạnh. Vì khi da đang bị tổn thương nặng thì không nên sử dụng vitamin C, điều này có thể làm trầm trọng quá trình bị mụn.
Dầu cây trà (tea tree oil)
Tinh dầu từ những chiếc lá trà vốn nổi tiếng với đặc tính kháng khuẩn, do đó có vai trò làm xẹp mụn, làm lành vết thương cực nhanh. Hầu hết mọi người chỉ dùng Tea Tree Oil như một siêu phẩm trị mụn – nghĩa là chỉ cần chấm một giọt tinh dầu trà ra đầu tăm bông rồi chấm lên vết mụn hoặc chỗ hơi sưng đau đau (sắp lên mụn) và để qua một đêm sáng hôm sau sẽ thấy điều kì diệu xảy ra luôn! Không chỉ những tên mụn to “đầu sỏ” mà ngay cả những đốm mụn li ti trên bề mặt da cũng sẽ được dẹp gọn nếu được chấm Tea Tree Oil.
MỘT SỐ LƯU Ý KHI SỬ DỤNG CÁC HOẠT CHẤT TRỊ MỤN NÀY
Chú ý những phản ứng phụ nếu có
Mỗi hoạt chất trị mụn sẽ có những công dụng nhất định trong trị mụn. Tuy nhiên, bên cạnh những công dụng tuyệt vời ấy thì nó cũng có thể gây ra các tác dụng phụ không mong muốn như bong tróc da, mẩn đỏ kích ứng, hoặc ngứa rát sau khi sử dụng.
Kiên trì sử dụng
Mỗi hoạt chất sẽ được phát huy tác dụng trong một thời gian nhất định, có thể từ 3-4 tháng. Vì vậy bạn nên kiên trì sử dụng hằng ngày và tuân thủ các chỉ định để thuốc được phát huy hết tác dụng.
Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời
Trong quá trình bị mụn và trị mụn, làn da của chúng ta trở nên nhạy cảm và yếu hơn, việc để da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ làm da đỏ rát. Đồng thời các tia UV trong ánh nắng cũng sẽ làm da tổn thương nghiêm trọng hơn.
Do đó, khi trị mụn bạn nên có những biện pháp bảo vệ da như sử dụng kem chống nắng thường xuyên, kết hợp với các biện pháp che chắn như áo chống nắng.
CÁC THÀNH PHẦN CẦN TRÁNH NẾU DA DỄ BỊ MỤN
Các sản phẩm tạo bọt
Những sản phẩm sữa rửa mặt có chứa chất tạo bọt sẽ làm mất đi lớp dầu tự nhiên trên da, khiến da trở lên khô đi và tiết ra nhiều dầu hơn. Ngoài ra, độ pH cũng là một điều cần lưu ý, độ pH lí tưởng cho làn da là từ 5-6.5 sẽ giúp cân bằng độ ẩm sau khi rửa.
Tẩy tế bào chết dạng hạt
Đây là bước quan trọng để làm sạch sâu các bụi bẩn ở tận sâu lỗ chân lông tránh tình trạng gây bít tắc. Tuy nhiên khi bị mụn chúng ta không nên dùng các loại tẩy da chết có dạng hạt, vì sẽ tạo độ ma sát trên da, dễ làm tổn thương các nốt mụn. Vì vậy nên chọn các loại tẩy da chết dạng gel, tẩy da chết hóa học sẽ an toàn cho da hơn.
Các sản phẩm dạng dầu
Những sản phẩm dạng dầu hoặc có tác dụng cao trong việc làm mềm da không phải là một lựa chọn tốt cho những bạn bị mụn trứng cá. Sản phẩm đậm đặc dầu khiến tình trạng mụn thêm trầm trọng nguyên nhân là do lỗ chân lông bị bít tắc. Lớp dầu vô tình tạo ra một lớp màng trên da tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn gây mụn dễ dàng phát triển.
Sản phẩm có hương liệu
Những sản phẩm chăm sóc da như kem dưỡng, toner dành cho da dầu mụn, hoặc mỹ phẩm trang điểm có hương liệu thì bạn không nên sử dụng bởi vì thành phần hương liệu trong sản phẩm chỉ là chất hóa học nhằm mục đích khiến bạn thích thú mùi hương, khiến bạn cảm thấy mình thơm hơn, sang trọng hơn. Khi sử dụng sản phẩm có hương liệu, chất lưu hương còn lại trên da chỉ có tác động xấu, khiến da bị bít tắc, dễ nảy sinh ra mụn.
